Project leerling 2020: gepersonaliseerd leren
27 november 2013
De VO-raad is gestart met een project Leerling 2020. De
vraag ligt voor of het mogelijk is en hoe het mogelijk is om een op een
individuele leerling gericht leertraject tot stand te brengen. Het wordt
gepersonaliseerd leren genoemd. Daarbij staan de mogelijkheden die ict-middelen
bieden centraal.
In feite is het een nieuwe poging om differentiatie in
het onderwijs op de kaart te zetten. Het onderwerp is al heel oud in het
Nederlandse onderwijs maar het is tevens een van de moeilijkste onderwerpen.
Iedere docent zal toegeven dat differentiatie moet maar steekt vervolgens zijn
handen in de lucht en kijkt je vragend aan: hoe moet dat? Weten en doen liggen
hier mijlen uiteen. De urgentie in het Nederlandse onderwijs om de leerling
individueel te benaderen is niet groot. De leerlingenpopulatie is reeds in
verschillende niveaus verdeeld en wordt op niveau bediend, is de redenering.
Als oude middenschoolman moet ik bekennen dat het
worstelen was om leerlingen van verschillende niveaus in een klas naar behoren
te bedienen. Er kwam wat knip- en plakwerk bij te pas tot in de late avonduren.
Maar ik ben van mening gebleven dat in een homogene tl-klas, maar ook in een
gymnasiumklas veel leerlingen tekort wordt gedaan door klassikaal het
curriculum door te ploeteren. Hoezo talenten stimuleren?
De impasse waarin het onderwijs was geraakt om meer
persoonsgebonden het onderwijs te organiseren, kan doorbroken worden. De nieuwe
ict-middelen geven fantastische kansen om een leerlinggericht en
persoonsgebonden onderwijsroute uit te stippelen. Er is licht aan het einde van
de tunnel.
Voorlopig zullen verreweg de meeste scholen verder moeten
onder de vigerende omstandigheden. Maar ook daar liggen kansen. In het kader
van Passend Onderwijs wordt binnen veel scholen gewerkt aan manieren om
bijvoorbeeld tempodifferentiatie in de klas te organiseren. Methodes uit het
basisonderwijs (een groep in drieën splitsen: een snelle en een langzame groep
en een middenmoot) sijpelen langzaam door in het VO en doen in ieder geval meer
recht aan een individuele benadering van een leerling.
Gepersonaliseerd leren in het VO is nog een stip op de
horizon. Leerling 2020 en Passend Onderwijs zijn voorbodes van beter onderwijs
voor iedereen. Voor meer informatie zie de
website van VO-raad.
Bart
